De omvormer is de onmisbare schakel binnen een zonnepaneleninstallatie. Dit apparaat zorgt er namelijk voor dat de stroom van de zonnepanelen wordt omgezet in bruikbare wisselstroom. Je zou denken dat elke omvormer hetzelfde is, maar toch verschillen de omvormers van hun kwaliteiten. Ontdek het vermogen van de verschillende omvormers en hoe ze ons helpen de kracht van hernieuwbare energiebronnen optimaal te benutten.
De basis over omvormers van zonnepanelen
Zonnepanelen zijn een populaire en milieuvriendelijke manier om hernieuwbare energie op te wekken, maar om die energie nuttig te gebruiken, hebben we omvormers nodig. Een omvormer voor zonnepanelen is een essentieel elektronisch apparaat dat gelijkstroom (DC), geproduceerd door de zonnepanelen, omzet in bruikbare wisselstroom (AC) die geschikt is voor huishoudelijk gebruik en voor het elektriciteitsnet.
Er zijn twee veelvoorkomende typen omvormers: de centrale omvormer en de micro-omvormer.
- Centrale omvormer: Dit traditionele type omvormer wordt meestal geïnstalleerd op een centrale locatie, waar meerdere zonnepanelen aan elkaar worden gekoppeld. De DC-stroom van alle zonnepanelen wordt naar deze enkele omvormer gestuurd voor conversie naar bruikbare stroom (AC). Hoewel centrale omvormers effectief zijn, hebben ze enkele nadelen. Bij schaduw op één van de panelen kan de prestatie van alle panelen worden beïnvloed, en ze hebben vaak een kortere levensduur dan de zonnepanelen zelf.
- Optimizers: bij een centrale omvormer zou je nog optimizers kunnen toevoegen om de opwekking van stroom te optimaliseren. Optimizers worden achter de panelen geplaatst en zorgen ervoor dat de opwekking van jouw totale zonnepaneleninstallatie bijna niet worden beïnvloed door schaduw.
- Micro-omvormer: Micro-omvormers zijn een revolutionaire en opwindende alternatieve technologie. In tegenstelling tot centrale omvormers, wordt elk zonnepaneel in een systeem uitgerust met zijn eigen micro-omvormer. Dit betekent dat elk paneel onafhankelijk werkt en de DC naar AC omzet, wat resulteert in een efficiëntere energieopwekking. Schaduw op één paneel heeft geen invloed op de anderen, waardoor de algehele systeemprestaties verbeteren. Bovendien verlengt de micro-omvormer de levensduur van het hele zonnesysteem, omdat defecten of storingen beperkt blijven tot individuele omvormers en niet het hele systeem treffen.
Nu we weten wat beide omvormers inhouden, gaan we dieper in op het vermogen van de omvormers. Want wat houdt het vermogen in? En waar moet je als consument op letten?
Het vermogen van omvormers
Volgens de Dikke van Dale is de betekenis van ‘vermogen’ als volgt: de kwaliteiten om iets te kunnen doen, capaciteit. Als we praten over het vermogen van de omvormer dan hebben we het over de kwaliteiten die de omvormer heeft in het uitvoeren van zijn taak, ofwel het omzetten van de stroom van de zonnepanelen naar bruikbare wisselstroom.
Het vermogen van een omvormer wordt doorgaans uitgedrukt in watt (W) of kilowatt (kW) en geeft aan hoeveel elektrisch vermogen de omvormer continu kan leveren zonder oververhitting of beschadiging. Het is een cruciale factor bij het ontwerpen en kiezen van een omvormer voor een specifiek systeem.
Bij omvormers voor zonnepanelen, bijvoorbeeld, is het vermogen van groot belang. Het moet voldoende zijn om de gelijkstroom die door de zonnepanelen wordt opgewekt om te zetten in wisselstroom die bruikbaar is voor huishoudelijke apparaten of die kan worden teruggeleverd aan het elektriciteitsnet. Het vermogen van de omvormer moet afgestemd zijn op de totale capaciteit van de zonnepanelen en de verwachte elektriciteitsvraag.
Daarom moeten bij het selecteren van een omvormer de energiebehoeften van het systeem en de specificaties van de zonnepanelen zorgvuldig worden overwogen om ervoor te zorgen dat de omvormer het vereiste vermogen levert om het zonnesysteem optimaal te laten functioneren. Dit proces noemen we dimensioneren.
Hoe weet ik of de omvormer goed is gedimensioneerd?
Om dit te weten, moet je technisch onderlegd zijn. Het bepalen of een omvormer goed is gedimensioneerd op basis van jouw zonnepanelen installatie wordt gedaan door te kijken naar de zonnepaneel capaciteit, omgevingsfactoren, stroomtype en belasting en de technische specificaties.
Het is van groot belang om ervoor te zorgen dat het vermogen van je omvormer nauwkeurig is afgestemd op het totale vermogen van je zonnepanelen. Maar gelukkig hoef je hier zelf niet mee aan de slag te gaan, hier zorgt de zonnepanelen expert voor. Meestal wordt de capaciteit van de omvormer bewust iets lager gekozen dan die van de zonnepanelen, meestal tussen de 10% en 20% minder. Deze aanpak staat bekend als ‘onderdimensionering’.
Waarom kiezen voor deze optie? Het heeft alles te maken met de fluctuerende stroomopbrengst van zonnepanelen, die kan variëren door factoren zoals bewolking, een lage zonnestand, enzovoort. Aangezien de weersomstandigheden in Nederland bijna nooit ideaal zijn, is dit vaak de meest logische keuze. Door de omvormer iets kleiner te dimensioneren, kan deze beter omgaan met de wisselende stroomproductie en zo de efficiëntie en prestaties van het zonne-energiesysteem optimaliseren.
Behaalt de omvormer dan wel zijn piekvermogen?
Het piekvermogen van zonnepanelen is het maximale vermogen dat ze kunnen produceren onder de standaard testomstandigheden, we praten dan vaak over:
- Een zoninstraling van 1000W/m2 (watt per vierkante meter)
- Een paneel temperatuur van 25 graden
- Een luchtvervuiling (AM) van 1.5
Echter, in werkelijke omstandigheden zal de stroomopbrengst van de panelen vaak lager liggen, vooral wanneer er minder zonlicht valt op de panelen of wanneer de panelen warmer worden dan 25 ºC.
In Nederland is het zeldzaam om een lichtinval van 1000 W/m2 te bereiken. Bovendien worden zonnepanelen snel warmer dan de omgevingstemperatuur wanneer ze in de zon liggen, waardoor de stroomproductie vermindert. Op een mooie zonnige dag kunnen ze al snel 20 tot 30 graden warmer worden, afhankelijk van de ventilatie.
Vanwege deze factoren bereiken zonnepanelen in Nederland zelden hun piekvermogen. Het is dan ook zonde om een omvormer te kiezen met hetzelfde vermogen als het piekvermogen van de panelen, omdat je dan betaalt voor capaciteit die eigenlijk (bijna) nooit nodig is. Het is verstandiger om de omvormer iets kleiner te dimensioneren, zodat deze beter kan omgaan met de variërende stroomproductie en je een efficiënter en kostenbesparend zonne-energiesysteem kunt creëren.
Wil je weten wat een zonnepanelen installatie voor jou kan betekenen? Of heb je nog wat vragen over het vermogen van de omvormer? Neem contact op of vul de dakscan in voor persoonlijk advies. Ontdek hoe een zonne-installatie jou kan helpen besparen en duurzame energie kan leveren.